Rau câu chỉ vàng là sản phẩm đặc trưng của xã Tam Hòa, huyện Núi Thành. Những năm qua, nghề khai thác, nuôi trồng rau câu chỉ vàng ở thôn Hòa Bình, xã Tam Hòa đã giúp người dân có nguồn thu nhập khá.
Xã cũng đang hướng tới phát triển xây dựng rau câu chỉ vàng thành sản phẩm OCOP. Toàn xã Tam Hòa hiện có gần 10 hộ bám trụ khai thác, nuôi trồng rong câu. Gần đây, để nâng giá trị, thu nhập, người dân thôn Hòa Bình đã đầu tư nuôi trồng xen ghép tôm sú, tôm thẻ chân trắng với rau câu chỉ vàng trong ao nuôi tôm. Nhiều hộ còn tận dụng các cánh đồng, đìa, ao nuôi tôm kém hiệu quả để thả rau câu cho nguồn thu nhập ổn định. Bên cạnh thu hoạch rau câu tự nhiên trong môi trường, các ao nuôi tôm, vùng nước lợ, người dân thôn Hòa Bình còn thả giống rau câu vào hồ, ao nuôi tôm. Mỗi cọng rau câu thả xuống ao sau mấy tháng, sẽ cho thu nhập vài ký rau câu, nếu thời tiết, nguồn nước đảm bảo thuận lợi. Dù là nghề phụ song với giá bán 80 đến 120.000 đồng/kg khô rau câu cho thu nhập mỗi hộ vài chục triệu đồng tới gần 100 triệu đồng mỗi năm. Nghề trồng và khai thác rau câu có phần ổn định, không thất thường như con tôm và nhiều vật nuôi trồng khác. Bà Nguyễn Thị Bốn, một hộ nuôi trồng rau câu trong thôn cho biết, năm nay rau câu nhiều hơn mọi năm vì độ mặn, lợ càng cao thì rau câu chỉ vàng càng sinh sôi tốt. Mọi năm, rau phơi khô tới đâu tiểu thương thu mua tới đó nhưng năm nay bán chậm. Hơn nữa rau chỉ được bán thô sau khi rửa, phơi khô, đóng gói chứ chưa được gắn nhãn mác, chưa thể vào siêu thị nên giá cả còn thấp. Tuy đây là nghề nhẹ nhàng, song quá trình phơi rau câu, đóng bao cũng rất công phu, phải canh nắng, theo dõi thời tiết, tránh để rau câu bị ảnh hưởng bởi mưa dông sẽ làm hỏng rau.
Người dân thôn Hòa Bình từng được các cấp, các ngành địa phương tập huấn kỹ thuật nuôi dưỡng rau câu trong ao nuôi tôm để cho sản lượng cao. Nhưng do biến động về môi trường nước, khí hậu, độ mặn, lợ thất thường trong ao nuôi, người dân rất khó áp dụng kỹ thuật nuôi trồng. Đồng thời việc khai thác rong chủ yếu tự nhiên nên sản lượng rau câu không đồng đều giữa các năm.
Ông Nguyễn Tấn Tài, Phó Chủ tịch Hội Nông dân xã Tam Hòa cho biết, Hợp tác xã Nông nghiệp Tam Hòa được định hướng đầu tư, ứng dụng công nghệ chế biến, tạo sản phẩm thạch rau câu chỉ vàng, nhưng chỉ mới ở giai đoạn triển khai. Một phần công nghệ đòi hỏi vốn đầu tư lớn, nguồn lực hợp tác xã còn khó. Để tạo sản phẩm OCOP cần phải tạo các sản phẩm khác từ rau câu, ngoài rong khô đóng gói. Song cái khó là giá cả và sản lượng rau câu còn bấp bênh, chưa tạo được chuỗi sản xuất lẫn tiêu thụ. Về công dụng, rau câu chỉ vàng có thể sử dụng trộn gỏi, ăn với rau sống, nấu thạch, nấu xu xoa giải khát. Mùa thu hoạch rau câu kéo dài từ tháng giêng tới tận hè và đang là thời điểm thu hoạch rong chính vụ. Hiện giá bán của sản phẩm rau câu vẫn còn thấp, đầu ra chưa ổn định, chưa thể vào siêu thị hay xuất khẩu mà chỉ bán thô cho thương lái tại chỗ. Thương hiệu rau câu chỉ vàng đến nay chỉ mới được công nhận nhãn hiệu tập thể, song việc quảng bá, phát triển nhãn hiệu còn bỏ ngỏ. Người sản xuất rau câu thôn Hòa Bình vẫn chưa tạo được sản phẩm đặc trưng, chưa tạo được thạch rau câu, chưa có sự hỗ trợ, đầu tư công nghệ sơ chế, chế biến sâu tạo sản phẩm đặc hữu. Đến nay, vẫn chưa có cơ sở nào mạnh dạn đầu tư máy móc, công nghệ sơ chế, tạo sản phẩm từ rau câu. Thời gian qua, UBND xã Tam Hòa và Hội Nông dân xã cũng đã tổ chức các hoạt động hỗ trợ người dân về kỹ thuật nhân giống rau câu, hỗ trợ người dân mang sản phẩm đi trưng bày, triển lãm tại các hội chợ. Xã Tam Hòa cũng đang hướng tới mục tiêu phát triển xây dựng rau câu chỉ vàng thành sản phẩm OCOP./.